woensdag 23 december 2015

Sire er zijn teveel doctors in dit land... of toch niet...

Professoren hekelen personeelsbeleid unief (De Standaard 21/12/2015)

Record 441 doctors zoeken werk (De Standaard 21/12/2015)



De beroepsklasse waartoe ik behoor komt voorwaar in het nieuws, helaas is het beeld dat ervan opgehangen wordt niet zo positief. Gelukkig is er nog mijn collega Lieve Van Hoof om een duidelijk statement te maken over de zin en onzin van een doctorstitel (De Standaard 23/12/2015). 

Zij stelt terecht dat het verwerven van een doctorstitel veel meer is dan een opleiding tot vakidioot die bedreven is in de kunsten van de ivoren toren die men academische wereld noemt. Het is een keurmerk voor mensen die zin hebben voor initiatief en de nodige creativiteit en doorzettingsvermogen aan de dag leggen om in uitermate moeilijke omstandigheden (krappe deadlines, uitdagende objectieven en vooral uitermate gelimiteerde budgetten) van deze wereld een betere plek willen maken.

Het is ook een grote misvatting dat de meeste van de door onze universiteiten opgeleide doctors een academisch traject ambiëren, Het risico van een dergelijk carrièrepad is dan ook groot. Een voorbeeldje: de UGent opende in 2014 6 vacatures voor professoren. Deze waren open voor alle disciplines en werden internationaal geadverteerd. Niet minder dan 600 kandidaten dienden zich aan (wat neerkomt op een kans van 1% om de begeerde positie binnen te halen). Daarenboven zijn andere academische rekruteringsprocedures (bv. op het niveau van de individuele faculteiten) vrij ondoorzichtig en sterk afhankelijk van departementale politiek. De meeste doctors snappen dus dat de academische carrière een dood spoor is en gaan daarom ook vrij actief op zoek naar een job buiten de universiteit.

Helaas kan ik getuigen dat de doctorstitel buiten de academische wereld niet naar waarde wordt geschat. Enerzijds heeft dit met vooroordelen te maken, maar des te meer heeft dit met een duidelijke strategie in personeelsbeleid van ondernemingen te maken. Een goed draaiende organisatie heeft namelijk vrij weinig aan de bovenvermelde competenties. Een dergelijke organisatie heeft er alle belang bij om die competenties net niet binnen te halen. In vredestijd heb je in een leger ook vrij weinig aan een divisie top-notch paracommando's dan kan je maar beter je geld steken in een divisie punctuele volgzame soldaten die reeds op jonge leeftijd kunnen worden gekneed naar de filosofie van de organisatie en die men slechts bij mondjesmaad de "doctorscompetenties" meegeeft. Pakweg 20 jaar geleden was dit totaal niet het geval aangezien de meeste industriële organisaties nog in volle expansie waren en dus nood hadden aan de "bovenvermelde competenties". In de board van een van 's werelds grootste ondernemingen (Novartis) zit bv. een Vlaamse doctor die uit die periode stamt.

Is er dan geen hoop meer voor de doctor (en we hebben het hier niet over de overgewaardeerde medical doctors maar de Philosophical Doctors ;-))

Neen, 

Vlaanderen speelt ondanks de vele investeringen in onderzoek en ontwikkeling niet meer mee in de wereldeconomie. Koenraad Debackere verwoordde dit heel mooi: We hebben nood aan miljardenbedrijven. Wie anders dan die vele doctors kunnen hier verandering in brengen met hun frisse ideeën en hun perfecte ondernemerstraining (want wie anders is beter gewapend voor het echte ondernemen dan de doctor). Helaas hebben we ook veel meer durfkapitaal nodig om dit te bewerkstelligen, maar goed, dat kan nog komen.

Professoren moeten in samenspraak met hun doctorandi duidelijke strategische keuzes maken met betrekking tot het carrièreperspectief van de individuele doctorandus en hun onderzoeksprojecten hierop afstemmen. Ikzelf en met me vele anderen zijn tijdens het doctoraat nooit met deze problematiek geconfronteerd geweest, men deed maar wat (geld was niet het probleem).

Indien men het individuele doctoraat kan afstemmen op het oplossen van een probleem dat relevant is voor en in samenspraak met een industrietak, beleidsmakers, wetgevers, kunstenaars, studenten, dan bouwt de doctorandus hierbij niet alleen expertise op, maar kan hij/zij ook een gericht netwerk opbouwen bij stakeholders die van belang kunnen zijn in hun latere carriere. Hierbij staat het doctoraat dus in teken van het carrièrepad voor die doctorandus en niet van de publicatierecord of het interessegebied van de Professor.

Bezint dus eer ge begint, maar bedenk het is de mooiste stiel die er bestaat












Geen opmerkingen:

Een reactie posten